واژه بیت کوین کلمه ای نسبتاً جدید است که شاید بیشتر به گوش بازاریان و کسانی که در راستای ارز و پول رایج کار میکنند خورده باشد اما در واقع بیت کوین همان پول الکترونیکی است که میخواهد جایگزین ارز فیزیکی شود و شاید تحولات اساسی را در نظام مالی کشور ایجاد نماید.
هر کشوری ارز خود را دارد. اکثر کشورهای اروپایی از یورو استفاده می کنند، ارز روسیه روبل و ایالات متحده آمریکا دلار آمریکا است. . ما در بانک ها یا مبادلات خارجی از ارز مشخصی استفاده می کنیم ، پول را با استفاده از بانک ها و موسسات در سراسر جهان انتقال می دهیم و یا آن را سرمایه گذاری می کنیم.
بیتکوین (به انگلیسی: Bitcoin) یک نوآوری اینترنتی با کارکردهای مشابه «پول بیپشتوانه» یا پول حکومتی است. نوآوری بودن بیتکوین به این معناست که خالقان آن توانستهاند آنرا در مدت کوتاهی از یک ایده به یک واقعیت اثرگذار بر دنیای اقتصاد و مراکز سیاست پژوهی مبدل کنند. زیرا در چندسال گذشته ارزش بیتکوین در بازارهای جهانی از چند صدم دلار به چندهزار دلار افزایش یافتهاست[۱] اما پول بودن یک جایگاه حقوقی است و پول بودن بیتکوین منوط به پذیرش جایگاه حقوقی آن از سوی دولتها است. تا کنون هیچ دولتی بیتکوین را به عنوان پول به رسمیت نشناختهاست و دولتهای ایالات متحده آمریکا، آلمان و چین بر کالا بودن بیتکوین تأکید دارند.[۲] البته از لحاظ فنی و کارکردی این عبارت صحیح است که بیت کوین نوعی پول دیجیتال بر پایه شبکه همتا به همتا، امضای دیجیتال و اثبات دانایی صفر است و به کاربران امکان میدهد که بدون هیچ واسطهای، انتقال پول غیرقابل بازگشت انجام دهند. گرههای شبکه هر معامله را در شبکه اعلام میکنند که پس از تأیید در یک سیستم اثبات کار، در یک تاریخچه عمومی به نام زنجیره بلوکی ذخیره میشود.
بیت کوین امکان پرداختهای بسیار کم هزینه را فراهم میکند. شبکه بیت کوین سیستم کنترل کننده متمرکز ندارد و توسط هیچ سازمان، مؤسسه یا نهاد دولتی اداره نمیشود. زمان متوسط تأیید هر انتقال بیتکوین، تقریباً ده دقیقه است. انتقال پول از یک نقطه به نقطه دیگر در تمام شبکه اطلاعرسانی شده و تمام نقاط از آن آگاه خواهند شد.
قبل از ابداع بیت کوین، سیستمهای مالی آنلاین برای امنیت به یک سیستم کنترلکننده مرکزی احتیاج داشتند. ساتوشی ناکاموتو با ابداع یک شیوه اثبات کار در شبکه همتا به همتا، راهی جایگزین پیشنهاد کرد. بیت کوین پروژهای نسبتاً جدید و شدیداً تحت توسعه است. به همین دلیل توسعه دهندگان آن به کاربران توصیه میکنند که به آن به عنوان یک نرمافزار آزمایشی نگاه کنند.
در واقع بیت کوین یک شبکه و ارز پرداخت جدید است. تراکنش های این شبکه به صورت همتا به همتا و بدون نیاز به واسطه ها انجام می شوند. این بدان معناست که ما برای انجام تراکنش ها نیاز به نهاد های متمرکز مانند بانک یا موسسات دیگر نداریم.
تفاوت اصلی بیت کوین با ارزهای سنتی غیرمتمرکز بودن آن است. بیت کوین روی یک پایگاه داده غیرمتمرکز به اسم بلاک چین فعالیت می کند.
اما بلاک چین چیست ؟ برای درک بیشتر بلاک چین می توانید به مقاله «فناوری بلاک چین چیست؟» مراجعه کنید. اما به زبان ساده ،در جهان امروز بیش از ۸۰ درصد امور روزمره ما به شرکت ها و سازمان های واسطه وابسته است. وقتی شما در بانکی حساب باز می کنید یا وارد ایمیل شخصی خود می شوید، در حقیقت از سازمان های واسطه کمک گرفته اید.
شرکت ها و سازمان های واسطه بر تمام اطلاعات شما کنترل دارند. مثلا وقتی به دوست خودتان در ایستاگرام پیام می فرستید در حقیقت این پیام را ابتدا برای پایگاه های داده اینستاگرام ارسال می کنید و پایگاه داده اینستاگرام آن را برای دوست شما می فرستد.
در پایگاه های داده بلاک چین، داده ها بین میلیون ها کامپیوتر توزیع شده اند و هیچ کس قادر به کنترل داده ها نیست و اگر شخصی بخواهد بلاک چین را هک کند باید بیش از ۵۱ درصد از کامپیوتر های شبکه را که با رمزنگاری پیشرفته حفاظت شده اند را هک کند که تقریبا غیرممکن است. مثلا اگر توییتر روی بلاک چین اجرا شود هیچکس به جز شما نمی تواند توییت های خودتان را پاک کند، حتی مدیران توییتر. بلاک چین برای بسیاری از صنایع و مشاغل قابل استفاده است مانند رای گیری، پرداخت، سیستم های اداری، ذخیره قرارداد ها و …
تصور کنید اگر رای گیری در ایران با فناوری بلاک چین انجام شود. رای ها تنها در عرض یک ساعت بعد از رای گیری بدون نیاز به نیروی انسانی شمارش خواهند شد و به دلیل اینکه این کار روی بلاک چین انجام شده است، هیچ گونه خطا یا تقلبی در رای ها امکان پذیر نیست.
به همین دلایل بیت کوین به سرعت محبوب شد و با سرعت به سمت قله های ارزش اقتصادی در حال حرکت است. بیت کوین بدون نیاز به ثبت نام و یا شرکت های واسطه می تواند تراکنش ها را خیلی سریع و راحت انجام دهد. امروزه فروشگاه ها و شرکت های بزرگ جهان قابلیت خرید با بیت کوین را فراهم کرده اند و یا در شرف پذیرش آن هستند.
بیت کوین چگونه کار می کند؟
مبانی کار برای یک کاربر جدید
به عنوان یک کاربر جدید، می توانید بدون دانستن جزئیات فنی شروع به کار با بیت کوین کنید. همین که یک کیف پول بیت کوینی روی کامپیوتر یا گوشی تلفن همراه خود نصب کردید، اولین آدرس بیت کوینی شما تولید شده و می توانید در صورت نیاز، آدرسهای بیشتری هم بسازید. می توانید آدرسهای خود را برای دوستانتان فاش کنید تا آنها بتوانند به شما پرداخت کنند و یا برعکس. در حقیقت، بسیار شبیه به طرز کار ایمیل است جز آنکه آدرسهای بیت کوینی فقط باید یکبار استفاده شوند.
ترازهای – زنجیره ی بلاک
زنجیره ی بلاک یک دفتر کل عمومی به اشتراک گذاشته شده است که کل شبکه بیت کوین بر آن متکی است. تمام تراکنشهای تائید شده در زنجیره بلاک گنجانده می شوند. به این ترتیب، کیف پولهای بیت کوینی می توانند ترازهای قابل خرج را محاسبه کرده و تراکنشهای جدید به شکل بیت کوینهای قابل خرج که عملاً متعلق به خرج کننده هستند، تائید شوند. یکپارچگی و ترتیب زمانی زنجیره بلاک از طریق رمزنگاری اعمال می شود.
تراکنش ها – کلید های خصوصی
یک تراکنش انتقال ارزش بین کیفهای پول بیت کوینی است که در زنجیره بلاک گنجانده می شود. کیفهای پول بیت کوینی یک قطعه داده ی محرمانه به نام کلید خصوصی یا سید را در خود نگه می دارد که در امضای تراکنشها بکار می رود و یک مدرک ریاضی انجام کار دال بر اینکه این تراکنشها از جانب صاحب کیف آمده اند، بوجود می آورد. این امضا همچنین از اینکه کسی بتواند تراکنش را پس از صدور آن، تغییر دهد جلوگیری می کند. تمامی تراکنشها بین کاربران منتشر شده و معمولاً طی 10 دقیقه ی پس از آن، شبکه کار تائید تراکنش را طی فرآیندی به نام استخراج شروع می کند.
پردازش – استخراج
استخراج یک سیستم اجماع توزیع شده است که برای تائید تراکنش های در حال انتظار، از راه گنجاندن آنها در زنجیره بلاک، بکار می رود. استخراج، یک ترتیب زمانی را به یک زنجیره بلاک اعمال می کند، از بیطرف بودن شبکه محافظت می کند و اجازه می دهد کامپیوترهای مختلف با هم در مورد وضعیت سیستم به توافق برسند. تراکنش ها برای اینکه تائید شوند، باید در یک بلاک که طبق قوانین بسیار سختگیرانه ای رمزنگاری شده، دسته بندی شوند و به تائید شبکه برسند. این قوانین از اصلاح بلاک های قبلی جلوگیری می کند چرا که با اینکار، بلاکهای بعدی باطل خواهند شد. استخراج، همچنین چیزی شبیه به یک بخت آزمایی رقابتی را ایجاد می کند تا کسی نتواند بسادگی به زنجیره بلاک، بلاکهای جدید اضافه کند. به این ترتیب، هیچکس نخواهد توانست آنچه را که به زنجیره بلاک وارد شده، کنترل کند و یا بخشهایی از زنجیره بلاک را طوری عوض کند که پول های خرج شده ی خود را برگرداند.
پایین رفتن از سوراخ خرگوش
این تنها جمع بندی بسیار کوتاهی از این سیستم است.
منبع: https://bitcoin.org