بی آبی نزدیک است و این داستان هرساله ایی است که در تابستان بیاد می آوریم امیال قطعآ سالی گرمتر و خشک تر از سال های قدیم خواهیم داشت و با وجود باران ها و بارش های کمی که در سال نود و شش تجربه کردیم باید منتظر روزهای گرم و خشکی باشیم که نزدیک هستند و هر روز نزدیک تر میشوند و بیشتر تهدید میکنند .بی آبی نزدیک است شاید زمان آن رسیده باشد که در رفتارهای خود بیشتر دقت کنیم و از حدر کردن آب بیشتر جلوگیری کنیم .
بی‌آبی به تابستان امسال نزدیک‌تر می‌شود
وضعیت منابع آبی امسال به‌گونه‌ای است که مسوولان دیگر هشدار کم آبی نمی‌دهند و صراحتا اعلام میکنند که تابستان امسال شهرهای زیادی تحت تنش آبی قرار خواهند گرفت و با مشکلاتی در این حوزه مواجه خواهیم شد.
به گزارش ایسنا، در حال حاضر وضعیت منابع آبی کشور وخیم است چراکه ورودی به سدها در سال گذشته در کل کشور تقریبا ۱۴ میلیارد متر مکعب بود که این عدد امسال به حدود ۱۰میلیارد متر مکعب رسیده و کاهشی حدود ۲۷ درصد را نشان می‌دهد.از سوی دیگر بر اساس آمار در سال‌های قبل و در مقاطع مختلف متوسط بارندگی در کشور حدود ۲۷۵ تا ۲۸۰ میلیمتر بوده اما به مرور زمان این عدد به ۲۴۰ میلیمتر و در ۱۰ سال اخیر نیز به ۲۱۰ میلیمتر رسیده و اکنون شرایط به‌گونه‌ای است که به اعتقاد بسیاری از مسوولان سرانه آب کشور یک سرانه بحرانی است.
در سال جاری این تهدید بحرانی‌تر شده چراکه بارندگی که در کشور تا این لحظه شاهد آن هستیم ۹۰ میلیمتر تخمین زده شده و حدود ۴۰ درصد نسبت به سال گذشته و ۴۵درصد نسبت به میانگین کمتر است.مساله دیگری که در این زمینه وجود دارد، عدم تناسب در بارندگی‌ها است به طوری‌که در حوضه ارومیه شرایط مثبت است اما در حوضه خلیج فارس، ایلام، بندر عباس و خوزستان شاهد کاهش ۴۶ درصدی بارندگی نسبت به سال گذشته هستیم.
از سوی دیگر بر اساس آمار موجود در حوزه منابع آبی هم اکنون در استانی همچون البرز حدود یک میلیارد مترمکعب از منابع سطحی، زیرزمینی(چاه‌ها و قنات‌ها) و شبکه‌های مدرن برای بخش کشاورزی مصرف می‌شود که این رقم در استان اصفهان به پنج میلیارد مترمکعب می‌رسد. این موضوع در حالی است که در همین استان اصفهان میزان مصرف بخش شرب و صنعت از آب نیم میلیارد مترمکعب است.
حتی در استان خشکی همچون یزد حدود یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون مترمکعب آب در بخش کشاورزی مصرف می‌شود که سهم بخش شرب و صنعت کمتر از ۱۰۰ میلیون مترمکعب تخمین زده شده در این بین حتی در استان کرمان هم بیش از ۶ میلیاردمترمکعب آب در بخش کشاورزی مصرف می‌شود در حالی که میزان مصرف بخش شرب و صنعت این استان تنها حدود هفت میلیون مترمکعب است.
به هر حال این یک واقعیت در تمام دنیا است که به طور متوسط ۷۰ درصد آب شیرین در بخش کشاورزی مصرف می‌شود که در مناطق خشک و نیمه خشک این میزان مصرف از آب‌های شیرین در بخش کشاورزی به حدود ۸۵ تا ۹۵ درصد می‌رسد. بنابراین طبیعی است لزوم توجه مصرف صحیح آب، بیشتر متوجه اصلی‌ترین بخش مصرف یعنی حوزه کشاورزی باشد.
از سوی دیگر براساس پیش بینی‌های سازمان هواشناسی در طی یکی دو ماه اخیر امید می‌رفت تا در اواخر زمستان سال ۱۳۹۶ کاهش بارندگی‌ها به حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد نسبت به سال گذشته برسد.ولی متاسفانه شرایط فعلی از پیش بینی‌های صورت گرفته هم کمی سخت‌تر است چرا که از ابتدای سال آبی(ابتدای مهرماه) تا پایان اسفندماه در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۴۸ درصد کاهش بارندگی داشته‌ایم.
وضعیت فعلی بیانگر تابستانی سخت در حوزه منابع آبی است تا جایی که اگر از هم اکنون تدابیر مدیریتی در این حوزه اتخاذ نشود به گفته بسیاری از کارشناسان با مشکلات جدی مواجه خواهیم شد لذا انتظار می‌رود دولت نگاه ویژه‌تری نسبت به این مساله داشته باشد.
راه حلی برای مقابله با کاهش بارندگی‌ها
بر اساس آمار و ارقام وضعیت بارش ها در کشور کاهش محسوسی پیدا کرده و طبق گفته‌های وزیر نیرو شرایط فعلی در ۵۰ سال اخیر بی‌سابقه بوده است که همین مساله نیز وزارت نیرو را به راهکار هایی همچون توسعه باروری ابرها و و افزایش استفاده از پساب تصفیه شده وادار کرده است.
به گزارش ایسنا، میزان بارش‌های کشور در بهمن ماه جاری به بیش از ۹ میلیمتر رسید که این میزان بارش در مقایسه با مدت مشابه سال آبی گذشته ۳۷ میلیمتر، حدود ۴۷.۳ درصد کاهش داشته است. همچنین ارتفاع کل ریزش‌های جوی کشور نیز از اول مهر تا ۲۴ بهمن ماه سال آبی ۹۷-۹۶ بالغ بر ۴۸.۶ میلیمتر بوده که این مقدار بارندگی نسبت به میانگین دوره‌های مشابه درازمدت (۱۳۲.۶ میلیمتر) ۶۳.۳ درصد کاهش و نسبت به دوره مشابه سال آبی گذشته (۹۲.۳ میلیمتر) ۴۷.۳ درصد کاهش نشان می‌دهد.
از سوی دیگر ورودی آب به سدهای کشور ۵.۶ میلیارد مترمکعب است که در مقایسه با ۸.۴ میلیارد مترمکعب ورودی سال گذشته شاهد کاهش ۳۳ درصدی ورودی به سدها نسبت به سال گذشته هستیم، همچنین آب برخی از سدهای مهم همچون دز ۵۳ درصد نسبت به سال گذشته کاهش پیدا کرده است.
علاوه بر این سازمان هواشناسی پیش‌بینی کرده است که تا انتهای اسفندماه با بارش‌هایی که رخ خواهد داد میزان بارندگی منفی ۵۹ درصدی کشور نسبت به دراز مدت به منفی ۲۰ درصد خواهد رسید و قدری وضعیت بهبود پیدا خواهد کرد البته بیشترین نگرانی که در حوزه منابع آبی وجود دارد به وضعیت آب‌های زیرزمینی معطوف می شود چراکه نیمی از آبی که در کشور مصرف می کنیم توسط سفره‌های زیرزمینی و از بارش‌ها ذخیره می‌شود که طبق اعلام مسوولان هم اکنون میزان برداشت از منابع زیرزمینی ۵۴ میلیاردمترمکعب است که اگر این میزان برداشت را به ۴۰ میلیارد مترمکعب کاهش ندهیم مطمئنا این منابع را از دست خواهیم داد.
برای رفع مشکل آب و گذر از پیک تابستان وزیر نیرو برای استفاده از پساب و توسعه باروری ابرها برنامه هایی را در نظر گرفته است که در حوزه باروری ابرها با همکاری سپاه کار در حال حرکت است و در حوزه پساب نیز اردکانیان صراحتا اعلام کرده که با توجه به اینکه در حال حاضر در بخش شرب و صنعت کشور حدود ۶ میلیارد مترمکعب آب مصرف می‌شود که حدود ۴.۳ میلیارد مترمکعب آن تبدیل به پساب می‌شود، باید در این بخش سرمایه‌گذاری کرد و سهم خود را از ۱.۲ میلیارد مترمکعب کنونی به رقمی بیشتر برسانیم.
وی با بیان اینکه در بخش آب، دوران مدیریت تقاضا را در پیش داریم، اظهار کرد: میزان کاهش بارش بسیاری از مناطق کشور در ۵۰ سال اخیر بی‌سابقه بوده است و طبیعتا چگونگی مصرف آب موجود بسیار با اهمیت است. کماکان بخش شرب اولویت خواهد داشت و سعی خواهیم کرد با کمک مصرف‌کنندگان امسال و هر سال خشکی را مدیریت و با مشکل کم سپری کنیم.
بهبود وضعیت منابع آبی و گذر از پیک تابستان موضوعی است که باید از هم اکنون مدیریت شود و با توجه به نگاه وزارت نیرو به این مساله به نظر می‌رسد که بتوان تابستان امسال را نیز بدون بحرانی در این مساله سپری کرد اما به شرط آنکه برنامه‌ها و وعده های وزیر نیرو وارد مرحله عملیاتی شود.
منبع : ایسنا
